بخش بندی بازار و پرسونای مخاطب هر دو هدف مشابهی دارند؛ آن‌ها به شما کمک می‌کنند تا مخاطبان و مشتریان خود را بهتر بشناسید و براساس همین شناخت بتوانید محصولات خود را مؤثرتر به آن‌ها عرضه کنید. از یک سو تقسیم‌بندی بازار، بخشی از مخاطبان شما را براساس خصوصیات گسترده و مختلف آن‌ها مانند مکان جغرافیایی، حرفه و یا وضعیت تأهل شناسایی می‌کند و از سوی دیگر پرسونای مخاطب روابط بسیار خاص با افراد مشخص در بخش‌های مختلف را برای شما شناسایی می‌کند. برنامه‌ریزی استراتژیک در سطح بالا، بخش بندی بازار راه را مشخص می‌کند. زمانی که نوبت به عملیات تاکتیکی روزانه می‌رسد، این پرسونای مخاطب است که رویکرد شما را هدایت می‌کند. به همین علت زمانی که شخصیت مخاطبان بر پایه‌ی بخش‌های آشکار و تحقیق شده‌ی بازار هدف شما قرار گرفته باشند، پرسونا یا همان شخصیت‌ها بسیار دقیق‌تر و مفید‌تر خواهند بود.  

بخش بندی بازار یک روش استراتژیک

بخش بندی بازار تابع یکی از دو مورد اصلی زیر است:

1) تعیین کردن اندازه‌ی بخش‌های خاص بازار هدف مخاطبان شما تا از این طریق بدانیدکدام بخش‌ها و بر پایه‌ی چه اصولی باید دنبال شوند (به عنوان مثال زنان متأهل، دانشجویان، افراد ساکن در آپارتمان).

2) دادن فهم و بینش به نیازهای مشترک، تمایلات خرید کردن و راه و روش زندگی در بخش‌های مختلف که این موضوع سبب می‌شود تا پیام بازاریابی خود را به صورت مؤثر‌تری هدف قرار دهید و بتوانید آن‌ها را به خوبی عرضه کنید.(برای مثال زنان متأهل می‌خواهند سازماندهی بیشتری داشته باشند، دانش‌آموزان نیاز به غذای ارزان دارند، ساکنان آپارتمان‌ها به فضای بیشتری نیاز دارند.)

مطالعه‌ی بخش‌بندی بازار باید بتواند تصویر بزرگ مخاطبان هدف شما را به بخش ‌های کوچکتر و مشخص‌تر، با نیازها، منافع و اولویت‌های مشترک و مخصوص به خود تقسیم کند.  

نمونه‌هایی از بخش بندی باز به صورت مؤثر

شما می‌توانید بازار محصول خود را به روش‌های مختلفی تقسیم‌بندی کنید. به عنوان مثال می‌توانید تقسیم‌بندی را بر اساس نیاز به محصول یا خدمات شما، حساسیت مخاطبان نسبت به قیمت، منطقه جغرافیایی، بخش جمعیتی یا بر اساس روانشناسی مردم منطقه و شیوه و سبک زندگی آن‌ها انجام دهید. مهم‌ترین نکته در این دسته‌بندی این است که به منظور دستیابی به موفقیت در بخش بندی بازار محصولات شما باید بر اساس درک سه جنبه‌ی حیاتی تقسیم بندی شوند که این سه جنبه عبارتند از:

1)چرا و به چه چیزی اهمیت می‌دهند:

درک این مسئله که مشتریان شما به چه چیزی نیاز دارند و خواهان چه چیزی هستند، اهمیت بسیار زیادی دارد.

2)جمعیت شناسی:

با بررسی جمعیت نقاط مختلف، می‌توان فهمید که چگونه گروه‌های مختلف مردم در بازار مشترکِ محصولات شما، با یکدیگر متفاوت هستند.

3)فرآیند خرید:

این که مصرف‌کنندگان و مشتریان محصولات یا خدمات شما در فرآیند خرید چگونه تصمیم‌گیری می‌کنند، نکته‌ای مهم و قابل بررسی است.به عنوان مثال، اگر شما کفش‌های مخصوص دویدن و پیاده‌روی را برای فروش عرضه می‌کنید و جمعیت هدف مورد نظر شما  بخش بسیار گسترده‌ای از زنان 22 تا 45 ساله است، شما نیاز دارید تا بخش بندی بازار محصول خود را به قسمت‌های کوچک‌تر و قابل کنترل‌تری تقسیم کنید. باید دقت کنید که آن‌ها به چه چیزی نیاز دارند و آیا انگیزه‌ی کافی برای تمرین و ورزش در گروه تعیین شده وجود دارد؟ آیا کفش‌های شما با توجه به سن افراد گروه قرار گرفته در بخش بندی بازار محصول شما، ظاهر مناسبی دارند و غیره. پاسخ به سؤالاتی از این قبیل می‌تواند در تدوین پرسونای مخاطب هدف شما کمک کند.  

با داده‌های به دست آمده در بخش‌ بندی بازار چه باید کرد

برای ایجاد انگیزه در مخاطبان هدف باید از ابزار‌های انتقال دهنده پیام مثل ارسال ایمیل یا پیامک زنده استفاده کرد. این در حالی است که ممکن است بعضی از گروه‌ها با استفاده از این روش به سوی بازار شما جذب نشوند و باید با استفاده از بازاریابی درونگرا و سایر روش‌های بازاریابی آن‌ها را به خرید محصول یا گرفتن خدمات تشویق کرد. بنابراین با استفاده از داده‌هایی که در بخش بندی بازار در مورد پرسونای مخاطب هدف خود بدست آورده‌اید می‌توانید روش تبلیغاتی مناسب را انتخاب کنید. مثلاً اگر بعد از انجام تحقیقات و بررسی داده ها متوجه شدید که تنها 5 درصد از اعضای گروه تعیین شده را دانش آموزان و افراد جوان تشکیل داده‌اند، به نظر منطقی نمی‌رسد که پیام تبلیغاتی بازار خود را فقط به این گروه اختصاص دهید یا اگر بیش از 52 درصد آن‌ها ازدواج کرده اند یا 72 درصد افراد گروه را کسانی تشکیل می‎‌دهند که به صورت تمام وقت مشغول کار هستند، باید اطمینان حاصل کنید که این افراد بسیار فعال هستند و احتمال استفاده از محصول ارائه شده‌ی شما در این افراد وجود داشته باشد.  

استفاده از بخش‌بندی بازار استراتژیک برای ایجاد پرسونای تاکتیکی 

ایجاد پرسونای مخاطب، تنها بعد از تعیین شدن برخی از ویژگی‌های خاص جمعیت شناخته شده در بخش بندی بازار هدف شما امکان‌پذیر است. در واقع این اطلاعات، داده‌هایی بسیار دقیق و همراه با جزئیات هستند که از ارتباطات تصور شده از گروه خاصی از مردم که در مخاطبان هدف شما قرار گرفته‌اند استخراج شده‌اند. شما باید از آن‌ها برای هدایت روش‌های بازاریابی، انتخاب محصول و خدمات خاص خود استفاده کنید.  

ایجاد پرسونای مخاطب مفید

پرسونای مخاطب و شخصیت‌های مختلف در برنامه نویسی‌ها و طراحی‌ طراحان نیز مؤثرند، زیرا آن‌ها با استفاده از خصوصیات مختلف سعی می‌کنند کارشان با نتیجه‌ی مفید همراه باشد و خروجی مورد نظر آن‌ها را ارائه دهد. بازاریابی شخصیت‌ها نیز دقیقاً به همین روش عمل می‌کند. زیرا با استفاده از آن‌ها می‌توان اطمینان حاصل کرد مطالب قرار داده شده برای جلب توجه مخاطبان، دقیقاً به جذب مخاطبان هدف بازار محصولات و خدمات ما ختم می‌شود. بدین معنی که با استفاده از شخصیت‌ها و خصوصیات دقیق آن‌ها بتوانیم در بخش بندی بازار به درستی عمل کرده و اطلاعاتی را که به دست آورده‌ایم، با انواع روش‌های بازاریابی خود در حوزه‌ی مربوطه ارتباط دهیم. درباره‌ی زندگی حرفه‌ای یک فرد، نگرانی‌هایی وجود دارد و به همین دلیل است که بر روی پرسونای مخاطب در بخش بندی بازار تمرکز می‌کنیم چرا که بسیاری افراد دارای شخصیت بسیار دقیقی در همه‌ی زمینه‌ها هستند و حساسیت آن‌ها نسبت به امور شخصی بالاست. بنابراین اگر شما می‌خواهید در سطح بالایی با مخاطبان هدف خود ارتباط برقرار کنید، نیاز دارید که به خوبی آن‌ها را بشناسید و با توجه به خواسته‌های آنها خدمات خود را ارائه کنید. بخش بندی بازار یک ابزار بازاریابی استراتژیک است که به شما اجازه می‌دهد با استفاده از یک سیاست خاص در بخشی وسیع، گروه بزرگی از مخاطبان خود را هدف قرار دهید. در مسیر این فرآیند پرسونای مخاطب نیز یک ابزار تاکتیکی است که با استفاده از آن می‌توانید پیامی خاص را به مخاطبی خاص برسانید و بر روی پیام‌های مختلف و روش‌های مختلف تبلیغاتی تمرکز کنید تا با مخاطبان خود، ارتباط بهتری برقرار کنید.  

منابع:

http://www.sailthru.com