اگر شوخی کردن بلد نیستید بهتر است شوخی نکنید!

بایدها و نبایدهای شوخی با مخاطب

شوخی کردن همواره یکی از بهترین شیوه‌ها برای جلب نظر افراد بوده است. زمانی که از شوخی به درستی و هنرمندانه استفاده شود، تولیدکننده‌ی محتوا قادر خواهد بود به شکلی کارآمد با مخاطبین خود رابطه برقرار کند. گرچه نمی‌توان گفت که این موضوع در تولید محتوا تنها در سال‌های اخیر اهمیت پیدا کرده است. در طول سال‌های سال، نویسنده‌ها، نقاش‌ها، نویسنده‌های بزرگ و حتی موسیقیدان‌ها بسیاری از آثار هنری خود را بر اساس شوخی بنا کردند. عبید زاکانی یکی از بهترین نویسنده‌های طنز در ایران است که تقریبا همه با برخی از آثار طنز او آشناییم. حکایت‌های ملانصرالدین نیز یکی دیگر از نمونه‌های محتوای طنز در ادبیات ایران است.

خب بیایید کمی به خودتان بپردازیم؛ آیا به دنبال راهی برای جلب توجه بیشتر مخاطب در روند تولید محتوا هستید؟ شاید اولین فکر شما به سمت ایجاد یک کمپین بزرگ تبلیغاتی با بودجه‌ی بالا می‌رود. اما توصیه می‌کنیم دست نگه دارید. گاهی اوقات استفاده از بعضی تکنیک‌های زیبا و هنرمندانه در تولید محتوا می‌تواند شما را به این هدف واصل سازد. شوخی کردن، همانگونه که پیش‌تر گفته شد، یکی از بهترین و کارآمدترین تکنیک‌ها در این زمینه است. شوخی با مخاطب به شما امکان جلب توجه بیشتر افراد، برقراری ارتباطی نزدیک‌تر با آن‌ها و ارائه‌ی عمیق‌تر پیام را می‌دهد، پیامی به یادماندنی!

بر اساس یکی از جدیدترین تحقیقات در حوزه‌ی بازاریابی که توسط موسسه‌ی Chegg انجام شد، بیش از ۸۰ درصد افراد بین ۱۸ تا ۲۴ سال، تبلیغاتی که موجب خندیدن آن‌ها شده‌است را به خوبی به یاد می‌آورند. شاید وقت آن باشد که از این ابزار قدرتمند استفاده کنید.

در این مقاله می‌خواهیم تمامی مواردی که در زمان شوخی با مخاطب باید به آن‌ها توجه کنید را مورد بررسی قرار دهیم. در آغاز درباره‌ی کارآمدی محتوای طنز خواهید خواند. پس از آن راه‌هایی را که از طریق آن‌ها می‌توانید محتوای طنز تولید کنید را به شما معرفی خواهیم کرد. موضوع دیگری که در این مقاله آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد رابطه‌ی شوخی با مخاطب و صدای برند است. در پایان نیز شما را با ریسک‌های این کار آشنا خواهیم ساخت. با ما همراه باشید.

محتوای طنز واقعاً کار می‌کند؟

پاسخ این سؤال واضح است، شوخی صدها سال به عنوان ابزاری کارآمد برای جلب توجه و انتقال پیام به خوبی کار کرده است، زمان ما و تولید محتوا نیز به از این قاعده مستثنا نباید باشد. اما در اینجا قصد داریم به شکلی دقیق‌تر دلایل کارآمدی شوخی را بررسی کنیم. به این شکل تصمیمی بهتر در رابطه با استفاده از این تکنیک در بازاریابی محتوا خود خواهید گرفت.

• پیوند دادن: تحقیقات روانشناسی بی‌شماری نشان داده است که شوخی یکی از موثرترین راه‌ها در ایجاد رابطه و پیوند اجتماعی است. شوخی یکی از بهترین رویکردها برای دور کردن تنش و نشان دادن مرتب بودن اوضاع است. این موضوعی است که نه تنها در رابطه با آثار هنری و یا تولید محتوا، بلکه در زندگی روزانه‌ی خود نیز آن را تجربه و استفاده می‌کنیم. بنابراین واضح است که خنده باعث کاهش استرس می‌شود و اغلب مایل هستیم در جمع‌ها بخندیم. اگر بتوانید مخاطب خود را با محتوای طنز خندانده و یا حداقل لبخند روی لبانش نشانید، به احتمال زیاد یک پیوند عمیق را با او برقرار کرده‌اید.
• اشتراک گذاری: شوخی همچون یک بیماری واگیردار است. زمانی که یک موضوع خنده‌دار پیدا می‌کنیم، یکی از اولین موضوعاتی که به ذهنمان خطور می‌کند اشتراک گذاری آن چیز با یک نفر دیگر است. بنابراین محتوای طنز شانس بیشتری برای به اشتراک گذاری نسبت به محتوای خشک و جدی دارد. این موضوعی است که محتوای طنز را به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از استراتژی بازاریابی ویروسی Viral Content Strategy ساخته است.
• برند‌سازی:‌ طنز می‌تواند یکی از بهترین راه‌ها برای نشان دادن صدای برند شما باشد. با داشتن چنین صدای برندی قادر خواهید بود در مسیر بازاریابی خود موفقیت‌های بسیاری را کسب کنید.

چگونه محتوای طنز تولید کنیم؟

اکنون که با دلایل اهمیت شوخی با مخاطب در تولید محتوا آشنا شده‌اید، وقت آن است که به صورت دقیق درباره‌ی روش‌های این کار بخوانید. در ادامه چندین رویکرد کلی و اساسی را در تولید محتوای طنز مورد بررسی قرار خواهیم داد.

• سبک گفتگو: در این رویکرد، شما محتوایی به سبک گفتگو تولید می‌کنید. بهترین راه برای استفاده از این رویکرد، بهره بردن از رفرنس‌های اجتماعی و تصویر کردن مفاهیم مورد نظر خود با مثال‌های خنده‌دار است. شما همچنین می‌توانید درون محتوای خود تصاویر و ویدیوهای خنده‌دار قرار داده و یک رابطه‌ی دوستانه با مخاطب خود ایجاد کنید. زمانی که این شوخی‌ها به صورت غیر منظم و متناوب درون محتوای شما دیده شوند، بهتر مورد توجه واقع شده و مخاطب لذت بیشتری از خواندن متون شما می‌برد. وبسایت WaitButWhy.com یکی از بهترین مثال‌ها در استفاده از این رویکرد تولید محتوای طنز است.
• شوخی محض: شما در روند تولید محتوای طنز و شوخی با مخاطب می‌توانید راهی رک‌تر و بی‌پرده‌تری را پیش بگیرید. این موضوع مخصوصاً درباره‌ی محتوای کوتاه و کوچک بهترین کارکرد را دارد. شما می‌توانید کل مطلب خود را تنها با هدف خندادن مخاطب تولید کنید. بعضی از برند‌ها همچون Onion کل سیستم بازاریابی محتوای خود را بر این اساس بنا نهاده‌اند.
• غافلگیری: یکی دیگر از راه‌های شوخی با مخاطب در استراتژی بازاریابی محتوا، انجام کارها به گونه‌ای است که هیچ‌کس در حوزه‌ی کسب و کار شما به صورت معمول انجام نمی‌دهد. اکثر کسب و کارها تنها با کمی متفاوت ساختن خود می‌توانند به هدف غافلگیر کردن مخاطب خود دست یابند.

رابطه‌ی شوخی با مخاطب و صدای برند چیست؟

پیش از استفاده از شوخی به عنوان یکی از استراتژی‌های بازاریابی محتوای خود، باید به صورت دقیق رابطه‌ی این استراتژی با صدای برند خود را مورد بررسی قرار دهید. اکنون صدای برند شما چگونه است؟ اگر می‌خواهید از محتوای طنز در بازاریابی خود استفاده کنید بیش از هرچیز باید بدانید که آیا این رویکرد با ارزش‌های برند شما سازگار است؟ گاهی اوقات اگر رویکرد محتوای طنز با صدای برند شما متناسب نباشد، می‌توانید در طولانی مدت ضربه‌ی مهمی را به کل مسیر بازاریابی خود وارد کنید. فدا کردن کل مسیر برای جلب توجه کوتاه مدت ابداً عاقلانه به نظر نمی‌رسد.
یکی از بهترین راه‌ها برای دست‌یابی به راه‌حلی مناسب برای این مشکل، استفاده از قدرت برند‌های شخصی است. این برندهای شخصی می‌توانند به صورت مستقیم با برند اصلی رسمی شما مرتبط باشند، اما موضوع مهم درباره‌ی آن‌ها انعطاف‌پذیری بیشتر در بازاریابی است. برند‌های شخصی می‌توانند به شکلی منعطف‌پذیرتر از رویکردهای مختلف بازارایابی همچون شوخی با مخاطب بهره ببرند.

ریسک‌های شوخی با مخاطب کدام‌اند؟

پیش از اتخاذ تصمیم در رابطه با استفاده از رویکرد تولید محتوای طنز، باید با ریسک‌های این موضوع نیز آشنا شوید. تصمیم‌گیری و اجرای یک استراتژی بازاریابی بدون داشتن اطلاعات کافی در رابطه با ریسک‌های استراتژی مورد نظر ابداً عاقلانه نیست. در ادامه سه مورد از ریسک‌های مهم در رابطه با محتوای طنز و یک مثال از شکست‌های این رویکرد را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

• خدشه‌دار ساختن تصویر برند: این ریسک تنها درباره‌ی برندهایی موضوعیت دارد که خود را به صورت سنتی «جدی» نشان داده‌اند. درباره‌ی این‌گونه از برندها، بهترین کار استفاده از برند‌های شخصی برای استفاده از استراتژی شوخی با مخاطب در تولید محتوا است.
• ناراحت کردن گروهی از مردم: باید به شکلی دقیق توجه کنید که شوخی شما باعث سوتفاهم نمی‌شود. موضوع دیگر در این رابطه آن است که به صورت کلی از موضوعات بیش از حد حساس دوری کنید. شوخی‌های غافلگیر کننده می‌توانند به شکلی مناسب کار کنند اما در این مورد باید توجه داشته باشید که محتوای طنز نباید از مرز‌های نجابت و پذیرش عمومی خارج شود.
• بی‌مزه بودن: اگر در شوخی‌های خود موفق نبوده و محتوای طنز شما بی‌مزه باشد، می‌تواند ارزش کل محتوا را از بین برده و کلیه‌ی تلاش شما را با شکست مواجه سازد.

یکی از مهم‌ترین مثال‌های عدم موفقیت رویکرد شوخی با مخاطب مربوط به یک برند مشهور پیتزا به نام DiGiorno بود. این مثال به خوبی نشان می‌دهد که عدم توجه به ریسک‌ها و انجام شوخی غیر هوشمندانه و عاقلانه تا چه حد می‌تواند کل مسیر بازاریابی کسب و کار را دچار مشکل سازد. آن‌ها در این مورد با استفاده و شوخی درباره‌ی یکی از هشتگ‌های مربوط به روابط خانگی (WhyIStayed) خشونت‌آمیز خشم افراد بسیاری را برانگیختند. این موضوع تا حدی ادامه یافت که این برند مطلب خود را پاک و مجبور به عذرخواهی شد.

کل استراتژی شوخی با مخاطب را به این‌گونه می‌توان بیان کرد که «محتوای طنز  ابزار قدرتمندی است، اما این رویکرد تنها در صورتی موفق عمل می‌کند که با برند شما سازگاری داشته باشد.» معمولاً پیدا کردن یک موضوع شوخی که می‌تواند برای همه‌ی افراد و یا گروهی خاص خنده‌دار باشد چندان آسان نیست. موضوع سخت‌تر ادامه‌ی این راه به صورت دائم است. شما می‌توانید در رابطه با برندهای شخصی به سادگی از محتوای طنز استفاده کنید، اما در موارد دیگر، صدای برند خود را به عنوان مهم‌ترین چیز مقدم بر هر استراتژی مورد نظر قرار دهید.

اگر می‌خواهید از رویکرد شوخی با مخاطب در تولید محتوا خود استفاده کنید، پیش از هرچیز شناختی کافی و مناسب از مخاطب خود به دست آورید. این شناخت به شما در تولید محتوا طنز موفقیت‌آمیز کمک خواهد کرد. محتوای طنز باید مرتبط، خنده‌دار و ساده باشد. سعی کنید از موضوعات بحث‌برانگیز دوری جسته و شوخی‌هایی را به کار ببرید که سبب آزرده شدن کسی نشوند.