همه چیز درباره بازاریابی محتوا
بازاریابی محتوا از تاریخچه تا نحوه پیادهسازی آن
به نظر میرسد که اهمیت بازاریابی محتوا در جهان آن قدر روشن است که صحبت کردن درباره آن دیگر ضرورتی نداشته باشد؛ با این حال جای تعجب است که بخش قابل توجهی از کسب و کارها با این حال بسیاری از کسب و کارها هنوز به درستی ضرورت بازاریابی محتوا را نمیدانند، حتی نمیدانند که بازاریابی محتوا به چه معنا است و اصلاً چنین روشی هم با چنین عنوانی وجود دارد! برخی افراد تصمیم به راه اندازی یک کسب و کار میگیرند بدون آن که حتی به بازاریابی محتوا فکر کنند و برخی دیگر هم با اینکه درباره کلیات آن آشنایی دارند، اما تصور میکنند که اختصاص هزینههایی برای بازاریابی محتوا بیشتر یک کار تشریفاتی به نظر میرسد که هیچگونه نتیجهای را دربرندارد!تمامی این عوامل دست به دست هم داده تا همچنان بخش قابل توجهی از سایتها به دلیل اهمیت ندادن به این موضوع شکست بخورند و نتوانند به اهدافی که از قبل برای خودشان تعیین کردهاند برسند. ما در این مقاله قصد داریم تمام نکات مهم درباره بازاریابی محتوا را توضیح دهیم و ضمن آشنا ساختن شما با تاریخچه بازاریابی محتوا به بیان ضرورتها، روشها و فرآیندهای این شاخه از بازاریابی بپردازیم. اگر شما هم جزو علاقهمندان به مباحث استارتاپی هستید و یا از مدتها قبل تصمیم گرفتهاید سایت یا فروشگاه اینترنتی خودتان را راه اندازی کنید مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد میکنیم.
در ادامه به ترتیب با موارد زیر آشنا خواهید شد:
- آشنایی با بازاریابی محتوا
- تاریخچه بازاریابی محتوا
- تفاوتهای بازاریابی محتوا با بازاریابی سنتی
- ضرورت استفاده از بازاریابی محتوا
- چگونگی تأثیر بازاریابی محتوا بر موفقیت
- نکتهای در باب اثرگذاری بازاریابی محتوا
- مراحل کار در بازاریابی محتوا
- بازاریابی محتوا و موتورهای جستجو
- انواع قالبها در بازاریابی محتوا
- آشنایی با فریلنسرها
آشنایی با بازاریابی محتوا
بازاریابی محتوا یکی از روشهای بازاریابی است که در میان مدت و بلندمدت منجر به ایجاد ارزش برای یک کسی و کار یا فروشگاه اینترنتی میشود. بررسیها نشان میدهد که درصد قابل توجهی از بازاریابان از بازاریابی محتوا استفاده میکنند؛ زیرا ین نوع از بازاریابی در حقیقت یک استراتژی بلندمدت است که بر ایجاد یک رابطه قوی با مخاطب هدف متمرکز است و تلاش میکند با دادن محتوای با کیفیت به مخاطبان با آنها ارتباط برقرار سازد. بازاریابی محتوا طی چند قرن گذشته راه زیادی را طی کرده است. بسیاری از شرکتهای بزرگ جهان همچون شرکت مایکروسافت و سیسکو از این روش بازاریابی استفاده میکنند. البته بازاریابی محتوا تنها به کسب و کارها و شرکتهای بزرگ اختصاص ندارد؛ بلکه کسب و کارهای کوچک و حتی فروشگاههای یک نفره ای هم در سراسر جهان وجود دارند که از طریق بازاریابی محتوا کسب و کارشان را توسعه دادهاند. رویکرد این شاخه از بازاریابی استراتژیک است و بر ایجاد و توزیع محتوای با ارزش تمرکز دارد.محتوایی که بتواند به جذب مخاطب بینجامد و در نهایت با مشتری به سوی یک کسب و کار، سودآور باشد. زمانی که مشتریان تصمیم به خرید میگیرند، به هرحال به عوامل مختلفی توجه میکنند و یکی از این عوامل که شاید مهمترین آنها نیز محسوب شود، احساسی است که مشتریان نسبت به یک برند دارند. بازاریابی محتوا سعی دارد در طول یک فرآیند مشخص احساس مشتریان را بهگونهای شکل دهد که آنها در بین برندهای مختلف نسبت به یکی از آنها تعهد و وفاداری بیشتری داشته باشند. اگرچه اینترنت و رسانههای اجتماعی بستر اصلی بازاریابی محتوا محسوب میشوند، اما این شاخه از بازاریابی صرفاً به حوزه دیجیتال محدود نمیشود؛ هنوز هم برخی از شرکتها هستند که از طریق تولید محتوای آفلاین فعالیتهای بازاریابی محتوا را پیش میبرند. بازاریابی محتوا در مفهوم کلی به معنای به اشتراک گذاری دانش، مشاوره و سرگرمی در یک قالب قابل استفاده است که این قالب ممکن است شامل مقالات وبلاگ، فیلم، پادکست، بازاریابی از طریق رسانههای اجتماعی، ایمیلها، وبینارها، اینفوگرافیک، کاریکاتور، مسابقه و آزمون، ارزیابیها، برنامهها و غیره باشند. در بخش بعد با تاریخچه بازاریابی محتوا آشنا خواهیم شد.
بازاریابی محتوا تنها به کسب و کارها و شرکتهای بزرگ اختصاص ندارد؛ بلکه کسب و کارهای کوچک و حتی فروشگاههای یک نفره ای هم در سراسر جهان وجود دارند که از طریق بازاریابی محتوا کسب و کارشان را توسعه دادهاند
تاریخچه بازاریابی محتوا
حدس میزنید که بازاریابی محتوا از چند سال پیش به وجود آمده است؟ تصور غالب بر این است که تاریخچه بازاریابی محتوا شاید به 50، 70 و یا حداکثر به 90 سال برسد. اما باید گفت که این تصور اشتباه است؛ به طور عام محتوا به نقاشی انسانهای اولیه روی غارها بازمیگردد اما به طور رسمی میتوان نقطه آغاز فعالیتهای بازاریابی محتوا را دهه 1730 میلادی دانست؛ زمانی که مردی به نام بنجامین فرانکلین سالنامهای را منتشر کرد که به واسطه آن میخواست مردم را از محتوای مورد نظر خود با خبر سازد. او فکر میکرد که چنین راهی میتواند دیدگاه مردم را تغییر دهد و حتی آنها را به استفاده از این روش برای معرفی فعالیتهایشان ترغیب کند. این اتفاق را میتوان اولین اتفاق در تاریخچه بازاریابی محتوا دانست. (در شکل زیر نمونههایی از فعالیت های بازاریابی محتوا را در گذر زمان مشاهده میکنید)
شخصی به نام جان دیر که در یک شرکت تراکتوری کار میکرد، در سال 1895 کاری مشابه با فرانکلین انجام داد؛ او و همکارانش یک مجله سبک زندگی برای کشاورزان تولید کردند که آن را به طور رایگان در بین مخاطبان به اشتراک میگذاشتند. این کار تنها به این دلیل انجام شد چون جان دیر به اهمیت مفهوم بازاریابی محتوا پی برده بود. او به خوبی کارکرد بازاریابی محتوا را فهمیده بود و دریافته بود که اگر محتوای رایگان و مفید برای بازار هدف خود تولید کند، مخاطبان بسیار بیشتر با صاحبان کسب و کار ارتباط برقرار میکنند، پیام آنها را گسترش میدهند و حتی محصولاتی را هم خرید میکنند. بنابراین میتوان گفت که تاریخچه بازاریابی محتوا قدمتی تقریباً 300 ساله دارد. البته توجه به ضرورت بازاریابی محتوا یک فرآیند مدرن است و به کار بردن این اصطلاح هم نسبتاً جدید است. سالها است که کسب و کارها و افراد با ایجاد محتوای رایگان یا ارزان قیمت سعی در جلب توجه دیگران کردهاند و تلاشهایی در راستای بازاریابی محتوا در طول چند صد سال گذشته صورت گرفته است. باید دانست که اگر چه روشهای بازاریابی محتوا در طول این چند صد سال تغییر کرده، اما فرمول تولید محتوای عالی تا حد زیادی دست نخورده باقی مانده است؛ فرمولی که منجر به صف گرفتن مردم برای خرید محصولات یک کسب و کار میشود. با گذر از تاریخچه بازاریابی محتوا باید گفت که در دنیای مدرن بازاریابی محتوا همواره از سه بخش کلی یا سه مرحله تشکیل شده است؛ در مرحله اول نقاط حساس مشتری که اصطلاحاً نقاط درد نامیده میشوند، باید شناسایی شوند. در مرحله دوم این نقاط درد باید با طرح سؤالات و گزارههایی تحریک شوند و در نهایت در مرحله سوم، کسب و کار به عنوان یک قهرمان وارد میدان میشود.
تفاوتهای بازاریابی محتوا با بازاریابی سنتی
وقتی از بازاریابی سنتی صحبت میکنیم در حقیقت به روشهایی اشاره داریم که تعامل محور نیستند؛ به بیان دیگر باید گفت که در روشهای قدیمیتر بازاریابی کسب و کارها چندان موضوعیتی به مشتریان و جامعه مخاطبان خود نمیدادند و تنها در صدد بودند با تبلیغات پیاپی و مستمر خود آنها را بمباران کنند! اما به تدریج توسعه کسب و کارها و افزایش تعداد آنها سبب شد تا افراد از تبلیغات یک سویه خسته شوند و در عوض به دنبال راههایی برای افزایش آگاهی درباره محصولات مورد نیاز خود باشند. در دنیای امروز افرادی که قصد خرید محصولی را دارند، دیگر به ظواهر تبلیغاتی اهمیت نمیدهند؛ چون تجربههای ناموفق خرید به آنها نشان داده که در بسیاری از مواقع پشت این تبلیغات رنگارنگ و بیلبوردهای بزرگ محصول با کیفیت و قابل عرضه ای وجود ندارد؛ در عوض آنها ترجیح میدهند از قبل درباره محصولات آگاهی کسب کنند و در تصمیمگیریها اطلاعات محصول، ویژگیهای منحصربهفرد و تفاوت آن محصولات مشابه را لحاظ کنند. در بازاریابی سنتی کسب و کارها تنها میتوانند افراد را از وجود خود و وجود محصولات خود آگاه کنند؛ اما بازاریابی محتوا به کسب و کارها کمک میکند تا از مشتریان خود مراقبت کنند. بازاریابی سنتی در عصر حاضر تأثیرگذاری چندانی ندارد و تجربه نشان داده که تنها باعث از بین رفتن منابع مالی و اتلاف زمان برای یک برند میشود. یک بازاریاب محتوا به دنبال راههای بهتر برای جذب مشتری است و سعی میکند به جای آن که صرفاً محصولات یا خدمات خود را به صورت یک طرفه برجسته سازد، محتوا و اطلاعات مرتبط و مفیدی را درباره آنها تولید کند و آنها را بهگونهای نشر دهد که مخاطبان با میل و علاقه خود تصمیم به مطالعه آنها بگیرند. در حقیقت یک بازاریاب محتوا به مشتریان خود دیدگاهها و راهکارهایی را ارائه میدهد تا آنها بتوانند در حل مسائل و مشکلاتشان از این دیدگاهها کمک بگیرند.
ضرورت استفاده از بازاریابی محتوا
همانطور که میدانیم اصلیترین کارکرد بازاریابی محتوا را به طور خلاصه میتوان جذب مشتری دانست. بنابراین برای درک ضرورت بازاریابی محتوا قبل از هر چیز باید نسبت به فرآیند تصمیمگیری و انتخاب محصول از سوی مشتری آگاهی پیدا کنیم و ببینیم که چه اتفاقی در این فرآیند میافتد. برای پیادهسازی بازاریابی محتوا باید دانست که هر خرید از ابتدا تا انتها دارای چهار مرحله است که به ترتیب عبارتند از: اطلاع، پژوهش، توجه و خرید. دو مرحله اول یعنی اطلاع و پژوهش کلیه فعالیتهایی را در برمیگیرد که افراد در خلال آنها نسبت به یک برند شناخت پیدا میکنند. همچنین پژوهش در یک معنا به پژوهشهای بازار مربوط میشود. بازاریابی سنتی در دو مرحله اول میتواند نسبتاً موفق عمل کند اما پس از این دو مرحله از کارایی کافی برای حفظ و مراقبت از مشتریان برخوردار نیست. در بازاریابی محتوا دو مرحله اول فرآیند خرید از طریق آشنایی با راه حلها و آموزش مصرف کنندگان اجرا میشود و در مورد یک محصول که ممکن است قبل از آن هرگز مورد توجه قرار نگرفته باشد، میتواند معرفی را به خوبی انجام دهد. همین حفظ و مراقبت از مشتریان که نقطه قوت بازاریابی محتوا محسوب میشود، بازده سرمایه گذاری را برای این نوع از بازاریابی بسیار افزایش میدهد. زیرا در بازاریابی محتوا مطالب تولید شده شبکه های اجتماعی را تغذیه میکنند و در بلند مدت باعث ایجاد پیوندهای طبیعی و محتواهای پربار در وب سایت میشوند؛ از آنجایی که این مطالب جز با میل صاحبان کسب و کار هیچ گاه حذف نمیشوند، همواره در سایت و به تبع در حافظه موتورهای جستجو باقی خواهند ماند و محل ارجاع گروهها و افراد مختلف قرار خواهند گرفت. باید توجه داشت که بازاریابی محتوا پایه ای است که از طریق آن بتوان کمپینهای بازاریابی دیگری را ایجاد کرد. در حقیقت بازاریابی محتوا را میتوان به دکور و اسباب و وسایل یک خانه نظیر فرش، دکوراسیون، مبلمان و … تشبیه کرد؛ تا زمانی که یک خانه از چنین تجهیزاتی برخوردار نباشد، نمیتوان میهمانانی را به آن دعوت کرد. در یک کسب و کار و یا سایت اینترنتی نیز تا زمانی که محتوایی وجود نداشته باشد، نمیتوان از کسی انتظار علاقه به برند و یا خرید از آن را داشت. بازدید کنندگان سایت حتی اگر برای بار اول هم به سایت کشانده شوند، وقتی با یک سایت خالی مواجه شوند، هیچگاه برای بار دوم به آن سایت وارد نخواهند شد. بنابراین بدون بازاریابی محتوا تقریباً تمام فعالیتهای بازاریابی و تبلیغاتی دیگر بدون نتیجه خواهد بود.
بازاریابی محتوا را میتوان به دکور و اسباب و وسایل یک خانه نظیر فرش، دکوراسیون، مبلمان و … تشبیه کرد؛ تا زمانی که یک خانه از چنین تجهیزاتی برخوردار نباشد، نمیتوان میهمانانی را به آن دعوت کرد. در یک کسب و کار و یا سایت اینترنتی نیز تا زمانی که محتوایی وجود نداشته باشد، نمیتوان از کسی انتظار علاقه به برند و یا خرید از آن را داشت.
چگونگی تاثیر بازاریابی محتوا بر موفقیت کسب و کار
حال که ضرورت آن توضیح داده شد، در این بخش میخواهیم ببینیم که این روش بازاریابی چگونه منجر به ایجاد ارزش برای یک کسب و کار میشود و تعداد مشتریان را افزایش میدهد. در ادامه برخی از موارد را به طور خلاصه ذکر خواهیم کرد.
1 – افزایش ترافیک سایت
اگرچه بالا بودن ترافیک یک سایت لزوماً به معنای موفقیت نیست، اما به هرحال تأثیر زیادی بر موفقیت یک کسب و کار دارد. ممکن است بخش زیادی از افرادی که وارد سایت میشوند، به هر دلیلی غیر از خرید محصول در سایت حضور داشته باشند. برخی از آنها حتی ممکن است به دلایل مختلف اشتباهی به یک سایت آمده باشند. اگر پیادهسازی استراتژی محتوا برای یک سایت به درستی انجام شود، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که این بازدیدکنندگان در بارهای بعدی نیز به سایت مراجعه کنند. هرچقدر مطالب بارگذاری شده بر روی یک سایت بیشتر باشد، احتمال آن که ترافیک بیشتری را برای سایت به ارمغان بیاورد، بیشتر خواهد بود.
2 – بهینه سایت و سئو
پرداختن بهSEO در بازاریابی محتوا مسئلهای است که میتواند یک سایت را برای موتورهای جستجو خاص کند. محتواهایی که عالی باشند، مورد توجه گوگل قرار خواهند گرفت و به دیگران معرفی خواهند شد. بنابراین در نتیجه بازاریابی محتوا شما یک تبلیغات چند صد میلیون نفری توسط گوگل خواهید داشت که در ازای آن هیچگونه هزینه ای پرداخت نکردهاید. با این نگاه میتوان هزینههای بازاریابی محتوا را به عنوان هزینه سپردن تبلیغات به گوگل تصور کرد! بنابراین با یک دودوتا چهارتای ساده متوجه خواهید شد که هزینه ای که برای رشد کسب و کار خود و تصاحب جایگاهی برتر در گوگل به ازای تولید محتوا پرداخت کردهاید، بسیار بیشتر از آنچه تصور میکنید، ارزش آفرین خواهد بود. در ادامه این مقاله به طور مفصل به مسئله چیستی سئو و اهمیت آن خواهیم پرداخت.
3 – تبدیل مشتریان بالقوه به مشتریان بالفعل
بازاریابی محتوا به شما این امکان را میدهد که برای محصولات خود توصیفات واقعاً عالی بنویسید؛ توصیفاتی که بتواند افراد را به خود جذب کند و از آنها مشتری بسازد. یک کارکرد بازاریابی محتوا آن است که شما به صورت مستقیم اما غیر رودررو با افراد ارتباط برقرار میکنید و محصول خود را برای آنها تبلیغ میکنید؛ بنابراین آنها در برابر شما موضع مخالف نخواهند گرفت و هیچ عامل دیگری مانند لحن، بیان کلمات و … که در بازاریابی چهره به چهره میتواند مشکلساز شود، در اینجا وجود ندارد. در نتیجه افراد بدون هیچگونه جانبداری به مطالب شما فکر خواهند کرد و اگر بتوانید توصیفاتی هنرمندانه از محصولات داشته باشید، تصمیم به خرید محصولات شما خواهند گرفت.
4 – شکلگیری شخصیت برند
به طور خلاصه و به بیان ساده شخصیت برند یعنی تصور اولیهای از برند که در ذهن افراد شکل میگیرد. وقتی درباره انسانها از شخصیت صحبت میکنیم، بهراحتی میتوانیم یک تصویر کلی از دوستانمان را در ذهن مجسم کنیم که این تصویر کلی با ویژگیهایی مانند خونگرمی، شیطنت، منطقی، احساسی، پرتلاش و … توصیف میشود. شخصیت درباره برندها نیز معنایی مشابه دارد و به تصویری که از یک برند در ذهن افراد یا مشتریان شکل میگیرد، گفته میشود. همه ما تا قبل از آن که با دوستانمان ارتباط نزدیک برقرار کنیم، هیچ تصوری از آنها نداشتهایم؛ چون هیچ شناختی از آنها نداشتهایم! این مسئله درباره برند نیز صادق است؛ یک برند تا زمانی که خود را به دیگران نشناسانده باشد، نمیتواند شخصیتی از خود ایجاد کند. این روش بازاریابی امکان پرداخت به تمام جوانب یک برند و محصولات یا خدماتش را فراهم میکند و به همین خاطر از طریق ایجاد شناخت در افراد نسبت به برند، شخصیتی را برای آن به وجود میآورد که این شخصیت در حقیقت هویت برند و اعتبار آن محسوب میشود.
نکتهای در باب اثرگذاری بازاریابی محتوا
باید دانست که بازاریابی محتوا یک فرآیند بلندمدت است؛ به این معنا که پس از آغاز فعالیتهای مربوط به بازاریابی محتوا نباید به طور سریع انتظار نتیجه را داشت. زیرا هم تولید محتوا کاری زمان بر است و هم بارگذاری، معرفی و مطالعه آن به گذر زمان نیاز دارد تا مخاطبانی را پیدا کند. به ویژه اگر یک سایت در آغاز راه قرار داشته باشد و هنوز چندان برای افراد و موتورهای جستجو شناخته شده نباشد، این فرآیند به مراتب طولانیتر خواهد بود. کلیه سایتها و فروشگاههای اینترنتی که در ابتدای راه قرار دارند و تازه تأسیس هستند، باید در کنار آن از روشهای بازاریابی سنتی و تبلیغات دیجیتال مانند تبلیغات کلیکی و بنری نیز استفاده کنند. در حقیقت تبلیغات کلیکی و بنری و روشهایی از این دست اگرچه به خودی خود نمیتوانند به رشد یک کسب و کار و افزایش بازدیدکنندگان سایت کمک زیادی نمایند، اما میتوانند یک مکمل خوب به حساب آیند. بنابراین بهترین راه برای کسانی که تازه کار بازاریابی محتوا را میخواهند شروع کنند آن است که در ابتدا حجمی از محتوا را تولید کرده و بر روی سایت خود بارگذاری کنند؛ پس از آن با انجام تبلیغات درباره سایت خود و صرف هزینههایی برای بک لینک، نیروی محرکه اولیه را تأمین نمایند. بازاریابی محتوا اگرچه خود یک روش تبلیغاتی کاملاً مؤثر است، اما به هیچ عنوان نباید انتظار دستاوردها را در زمان کم داشت؛ به همین خاطر تبلیغات در کنار بازاریابی محتوا یک تاکتیک محسوب میشود که میتواند ترافیک سایت را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. شبکههای اجتماعی نیز در این تبلیغات مکمل نقش پررنگی دارند و صاحبان وب سایت میتوانند با بارگذاری محتواهای سایت در شبکههای اجتماعی و دادن لینک به سایت، بخشی از ترافیک را تأمین کنند. البته باید توجه داشت که مطالبی که در سایت بارگذاری میشوند، نباید دقیقاً به همان صورت در شبکههای اجتماعی بارگذاری شوند؛ بلکه تا حد امکان باید خلاصه باشند و کوتاه و سازگار با شبکههای اجتماعی مورد استفاده، تا بتوانند مخاطبانی را جذب کنند.
مراحل پیاده سازی بازاریابی محتوا
اگر تازه با موضوع بازاریابی محتوا آشنا شدهاید و یا قصد دارید که فعالیتهای مربوط به آن را برای کسب و کار خود آغاز کنید، ما در این قسمت به طور خلاصه مراحل کار را برای شما توضیح خواهیم داد تا ذهنیت شفافتری نسبت به این مسئله داشته باشید. ابتدا شما را با مفهوم استراتژی محتوا آشنا خواهیم کرد.
1 – مفهوم استراتژی محتوا
پس از درک کارکرد بازاریابی محتوا اولین گام برای حرکت در مسیر موفقیت بازاریابی محتوا فهم مفهوم استراتژی محتوا و برنامهریزی برای آن است. استراتژی محتوا در حقیقت به اصول راهبردی گفته میشود که مسیر حرکت شما را از آغاز تا نقطه هدف مشخص میکنند. استراتژی محتوا برای هر کسب و کار با کسب و کار دیگر متفاوت است و نمیتوان گفت که همه کسب و کارها باید از یک استراتژی معین پیروی کنند. در حقیقت استراتژی محتوا بر اساس اهداف کسب و کار، توان مالی، سطح نیروی انسانی و مواردی از این قبیل تعیین میشود. ممکن است استراتژی محتوا برای یک کسب و کار، جذب تمام افراد از تمام طبقههای اجتماعی باشد؛ در حالی که یک کسب و کار دیگر تصمیم بگیرد تنها بر روی بخشی از افراد مثلاً پسران جوان در بازه سنی 18 تا 28 سال تمرکز کند. بنابراین تعیین کلی استراتژی محتوا یکی از ضرورت است که بدون آن نمیتوان تولید محتوا را جهت داد. زیرا محتواهای تولید شده مخاطبانی دارند و با توجه به آن مخاطبان باید از مفاهیم و الگوهایی پیروی کنند. استراتژی محتوا در حقیقت به مدیریت محتواها و شیوه راهبری آنها اشاره دارد؛ فارغ از اینکه محتواها در چه قالبی تولید میشوند. انتخاب استراتژی محتوا بخشی از برنامه بازاریابی محتوا برای هر کسب و کار محسوب میشود که به طور مداوم وضعیت آن کسب و کار و جایگاه فعلی را در نسبت با جایگاه آینده نشان میدهد.
2 – مراحل تعیین استراتژی محتوا
برای ایجاد استراتژی محتوا مراحل دقیقی وجود دارد و هر کسب و کاری که بخواهد یک استراتژی محتوا برای خود ایجاد کند، باید این مراحل را پیادهسازی کند. در ادامه این مراحل را به ترتیب توضیح خواهیم داد.
-
هدف خود را تعریف کنید.
هدف شما برای ایجاد طرح بازاریابی محتوا چیست؟ چرا میخواهید محتوا تولید کنید و یک طرح بازاریابی محتوا ایجاد کنید؟ شما باید اهداف خود را قبل از شروع برنامهریزی برای تولید محتوا بدانید. هر کسب و کار برای هدفگذاری اولیه باید بتواند به چند سؤال پاسخهای دقیق و کامل دهد. این سؤالات عبارتند از:
- مخاطبان محتوا چه کسانی هستند؟
- محتوا قرار است در چه بستری منتشر شود؟
- محتوا باید چه مطالبی را در بر گیرد؟
- محتوا قرار است در چه قالبهایی منتشر شود؟
- محتوا قرار است چه مشکلاتی را از مخاطبان حل کند؟
- محتوایی که قرار است تولید شود، چه تفاوتهایی با محتواهای مشابه موجود دارد؟
- محتوا قرار است چه نتایجی را به دنبال داشته باشد؟
البته این سؤالات تنها سؤالاتی نیستند که باید به آنها توجه کرد؛ هرچه ابعاد بیشتری از چیستی و چگونگی محتوا در نظر گرفته شود، استراتژی محتوا دقیقتر و راهبردیتر خواهد بود و در نتیجه به تولید محتوایی مؤثرتر خواهد انجامید. بسیاری از افراد با اینکه درک میکنند که چرا تولید محتوا مهم برای رشد کسب و کار ضروری است و با کارکرد بازاریابی محتوا آشنا هستند، اما به دلیل آن که در پیادهسازی بازاریابی محتوا هدفگذاری را به درستی انجام نمیدهند و یا از کنار آن با بیتفاوتی عبور میکنند، در بازاریابی محتوا شکست میخورند.
-
درباره کاربران تحقیقاتی را به عمل آورید
برای ایجاد یک طرح موفقیت آمیز، شما باید مخاطبان هدف خود را به طور واضح تعریف کنید؛ همچنین تعیین کنید که کاربران و بازدیدکنندگان شما عمدتاً چه کسانی هستند و شما تصمیم دارید بر روی کدام دسته متمرکز شوید. کار تحقیقات باید بر اساس معیارهایی انجام شود؛ در حال حاضر آژانسهای بازاریابی محتوا بهراحتی میتوانند مخاطبان شما را تجزیه و تحلیل کنند و در سیاست گذاری به شما کمک نمایند. گوگل آنالیتیک نیز یکی از سرویسهای کاربردی گوگل است که در تجزیه و تحلیل کاربران کمک زیادی به صاحبان وب سایت میکند. تحقیقات درباره کاربران به ویژه برای کسانی که در آغاز راه هستند، بسیار مهم است؛ زیرا باید گامهای بعدی را به درستی بردارند وگرنه از مسیر موفقیت منحرف خواهند شد. با شناخت مخاطبان مورد نظر میتوان مطالب مرتبط و ارزشمندتری را تولید کرد. یک بازاریاب با تجربه هم به تجزیه و تحلیل کاربران نیاز دارد؛ او باید بداند که قرار است گروه جدیدی از مردم را هدف قرار دهد یا اینکه بازار هدف فعلی خود را گسترش دهد؟ بازخوانی پارامترهای مخاطبان با انجام تحقیقات بازار در هر سال برای رشد مخاطبان بسیار ضروری است.
-
ممیزی محتوا را اجرا کنید
اکثر کسب و کارها کار با به محض احساس کردن ضرورت بازاریابی محتوا، تولید محتوا را با پستهای وبلاگ شروع میکنند؛ اما اگر شما میخواهید واقعاً بر روی بازاریابی محتوا سرمایه گذاری جدی انجام دهید، سعی کنید قالبهای دیگر محتوا را نیز در نظر بگیرید و آنهایی را که مناسب میدانید، انتخاب کنید. به عنوان مثال، میتوانید تمام پستهای مرتبط با یک موضوع را در قالب یک کتاب الکترونیکی جمعآوری کنید و آن را به رایگان برای دانلود کاربران قرار دهید؛ و یا خلاصه ای از مباحث مطرح شده را در قالب یک اینفوگرافیک برای کاربران به معرض نمایش بگذارید. سعی کنید متناسب با هر موضوع قالب درست را انتخاب کنید و پس از مدتی محتواهای خود را ویرایش کنید؛ این ویرایش میتواند شمال غنیسازی، ویرایش زبانی و یا حتی حذف بخشی از موارد غیر ضروری باشد.
-
یک سیستم مدیریت محتوا را انتخاب کنید.
بهتر است یک سیستم داشته باشید که بتوانید محتوای تولید شده و بارگذاری شده را مدیریت کنید. چند بخش حیاتی از مدیریت محتوا عبارتند از ایجاد محتوا، انتشار محتوا و تجزیه و تحلیل محتوا. سیستم مدیریت محتوا به شما این امکان را میدهد که برنامهریزی، تولید، انتشار و بازخورد را مدیریت کنید و آن را بر اساس برنامه دلخواهتان پیش ببرید. سیستم وردپرس یکی از سیستمهای مشهور مدیریت محتوا است که در حال حاضر بسیاری از سایتها از آن استفاده میکنند.
بازاریابی محتوا و موتورهای جستجو
همانطور که اشاره شد، بستر اصلی بازاریابی محتوا اینترنت است و موتورهای جستجو ابزارهایی هستند که پای عموم کاربران را به یک وب سایت باز میکنند. البته موتورهای جستجو این کار را تنها برای وبسایتهایی انجام میدهند که از شرایط لازم برخوردار باشند. منظور از شرایط لازم کلیه معیارهایی است که یک موتور جستجو مانند گوگل با مشاهده آنها در یک سایت تشخیص میدهد که آن سایت میتواند برای کاربران مفید باشد. به مجموعه این معیارها و فرآیند پیادهسازی آنها به بهترین شکل سئو گفته میشود.
کلمات کلیدی
امروزه اینترنت بدون گوگل بیمعنا است و همه افراد در اینترنت به دنبال هر چیزی که باشند، در اولین گام این سایت را باز میکنند. کلمات مهمترین واسطه بین کاربران و کسب و کارها هستند و گوگل نیز با دریافت کلمات مورد نظر کاربران برای جستجوهای مختلف، آنها را به نتایج مرتبط متصل میکند. اگر چه سئو یک موضوع بسیار گسترده است و از بخشهای مختلفی تشکیل شده، اما به جرئت میتوان گفت که کلمات کلیدی مهمترین رکن سئو هستند و توجه به آنها از سوی صاحبان وب سایت در پیادهسازی بازاریابی محتوا میتواند در موفقیت آنها اثر تعیینکنندهای داشته باشد. این کلمات کلیدی در گام اول باید به خوبی شناسایی شوند؛ در گام بعد باید بر اساس استراتژیهای محتوا و هدفگذاری یک فروشگاه اینترنتی یا هر وب سایت دیگر در مطالب تولید شده مورد استفاده قرار گیرند. در حقیقت کلمات کلیدی کلماتی هستند که احتمال جستجوی آنها در گوگل از سوی کاربران بسیار بالا است؛ به همین خاطر هر سایتی که بتواند از این کلمات به بهترین شکل ممکن استفاده کند، به احتمال زیاد میتواند در لیست ده تایی صفحه اول گوگل که مربوط به ده سایت مرتبط با جستجوی انجام شده است، ظاهر شود. باید خاطر نشان کرد که اگرچه کارهای زیادی برای بهینه سازی سایت یا سئو وجود دارد، اما هیچ کدام از این اقدامات به اندازه بازاریابی محتوا در روند موفقیت تأثیر ندارند. موتور جستجوی گوگل همواره به دنبال محتواهایی با بالاترین کیفیت است؛ محتواهایی که با جستجوهای کاربران بسیار مرتبط باشد و آنها را در سریعترین زمان ممکن به خواستههایشان برساند. به همین خاطر اگر صاحبان وب سایت نتوانند محتواهای مفیدی تولید کنند و یا این تولید را بر اساس معیارهای سئو انجام ندهند، هیچ گونه شانسی برای قرار گرفتن در رتبهبندی بهترینها و پیدا کردن مخاطب نخواهند داشت؛ در این زمینه یک جمله مشهور وجود دارد که میگوید: «محتوا پادشاه است!». زمانی شما میتوانید در موتورهای جستجو رتبه خوبی را کسب کنید که کلمات کلیدی بیشتری را به خود اختصاص دهید و کلمات کلیدی بیشتر به معنای تولید محتوای بیشتر است؛ در نتیجه هر چقدر که بتوانید حجم محتوای تولیدی خود را بالاتر ببرید، رتبه بهتری را کسب خواهید کرد. با توجه به این موضوع تحقیقات درباره کلمات کلیدی یکی از گامهای اصلی بازاریابی محتوا محسوب میشود و بدون انجام آن هر قدر هم که محتوا تولید شود، راه به جایی نخواهد برد.
بک لینکها
یکی دیگر از عوامل مؤثر برای کسب رتبه بهتر از موتورهای جستجو گرفتن لینکهایی است که در اصطلاح بک لینک نامیده میشوند. زمانی که سایر وب سایتها به سایت شما پیوند داشته باشند،گوگل سایت شما را به عنوان یک سایت معتبر و مورد اعتماد شناسایی میکند و تصمیم میگیرد شما را در رتبهبندی خود قرار دهد؛ اما سایتهای دیگر چه زمانی ترغیب میشوند که لینک شما را در سایتشان قرار دهند؟ سادهترین راه برای دریافت لینکها کدام است؟ پاسخ این سؤالها ساده است؛ شما باید مطالب مهمی را تهیه کنید که آموزشی یا سرگرم کننده باشند و برای بسیاری از افراد جذاب به نظر برسند. در نتیجه مطالب شما نه تنها آمار بازدید بالایی را به خود اختصاص خواهند داد بلکه افراد دیگر را نیز ترغیب به اشتراک گذاری آنها میکنند. زمانی که وب سایتهای دیگر احساس کنند مطلب شما میتواند بازدیدکنندگانی را برای آنها به دنبال داشته باشد، تصمیم میگیرند که به مطلب شما لینک دهند. این کار حتی در بیشتر مواقع بدون پرداخت هیچگونه هزینه ای صورت میگیرد. البته راه دیگری هم وجود دارد و آن دریافت بک لینک سفارشی از وب سایتهای معتبر است که معمولاً نیاز به پرداخت هزینه است. گوگل وب سایتها مدام مورد نظارت خود قرار میدهد و لحظه به لحظه با توجه به وضعیت آنها رتبهبندی جدیدی را ارائه میکند. بنابراین، هنگامی که محتوای شما به طور منظم در اینترنت منتشر شود، و به آن لینکهایی داده شود، حساسیت گوگل را بیشتر برخواهد انگیخت. از سوی دیگر، اگر تولید محتوا را هر چند برای یک مدت زمان موقت متوقف کنید، گوگل تصور میکند که وبسایت شما به روز رسانی نمیشود و به اصطلاح یک وب سایت رها شده است؛ بنابراین به آن اعتنایی نخواهد کرد.
انواع قالب های بازاریابی محتوا
وقتی از ضرورت بازاریابی محتوا صحبت میشود، منظور تنها تولید محتوای متنی نیست؛ بلکه قالبهای مختلفی برای تولید محتوا وجود دارد که در این قسمت ما چند نمونه از قالبهای مهم در پیادهسازی بازاریابی محتوا را برای شما توضیح خواهیم داد.
اینفوگرافیک
اینفوگرافیک نوعی محتوای گرافیکی و متنی است که شامل آمار، نمودارها، نمودارها و سایر اطلاعات است. قالب اینفوگرافیک یکی از قالبهای بسیار مؤثر است که از آن میتوان در تمام بسترها مانند سایتها و شبکههای اجتماعی مختلف استفاده کرد. تولید اینفوگرافیک یک کار حرفهای محسوب میشود و از نظر فنی نیاز به طراحان و گرافیستهای قوی دارد. اینفوگرافیکها از نظر محتوایی نیز باید مورد مطالعه قرار گیرند تا اطلاعات لازم را به صورت کاملاً مختصر و مفید به مخاطبان ارائه دهند. در حال حاضر تولید اینفوگرافیکهای ساده و حتی متوسط کار چندان سختی به نظر نمیرسد؛ سایتهایی هستند که به صورت آنلاین به شما امکان طراحی اینفوگرافیکهای ساده را میدهند. آژانسهای تبلیغاتی و بازاریابی محتوا نیز گروههای تخصصی را ویژه تولید اینفوگرافیک استخدام کردهاند که میتوانند این کار را برای شما به ازای دریافت هزینه نسبتاً معقولی انجام دهند. اینفوگرافیکها به دلیل جذابیتهای گرافیکی و کاربردهای آماری و مطالعه سریع، یک قالب پرطرفدار در بین انواع قالبهای محتوا محسوب میشوند.
محتوای متنی
شکل غالب تولید محتوا، محتوای متنی است و بسیاری از افراد هنوز وقتی کلمه محتوا را میشنوند، اولین قالبی که در ذهنشان مجسم میشود، محتوای متنی است. منظور از محتوای متنی هرگونه نوشته ای در قالب یادداشت، مقاله، کپشن و … است که تنها یا به طور عمده با متن سر و کار دارد. البته در محتواهای متنی معمولاً عکسهایی هم استفاده میشود؛ زیرا تجربه نشان داده که کاربران چندان تمایلی به خواندن متنهای خشک و خالی ندارند و پس خواندن چند سطر خسته شده و حتی صفحه را میبندند! از آنجایی که درصد قابل توجهی از افراد حوصله مطالعه ندارند و یا نمیتوانند بر روی متن به خصوص متنهای طولانی تمرکز کنند، باید در نوشتن متون بازاریابی محتوا نکاتی را در نظر گرفت تا بیشترین بازدهی را به دنبال داشته باشد.
پادکستها
پادکستها قالبهای جذابی هستند که امروزه طرفداران پروپاقرصی را پیدا کردهاند. یک پادکست به افراد این امکان را میدهد تا در یک جهان کاملاً متفاوت زندگی کنند. پادکستها عموماً فایلهایی صوتی هستند که در آنها محتوایی توسط شخص یا اشخاصی خوانده میشود. البته این شکل ساده پادکست است؛ اگرچه ممکن است تصور شود که تولید یک پادکست کار چندان سختی نیست و با یک نرم افزار ضبط صدا میتوان آن را بهراحتی انجام داد، اما باید گفت که امروزه پادکست از چنان قدرت بالایی برخوردار است که شرکتهای بزرگی تنها برای تولید همین قالب محتوا به وجود آمدهاند. تولید پادکست به ویژه اگر با خلاقیتهایی همراه باشد، میتواند ظرف مدت کوتاهی جای خود را در بین کاربران باز کند.
فیلم
امروزه ساختن یک فیلم کار چندان سختی نیست؛ به ویژه که همه ما گوشیهای هوشمندی داریم که میتوانند با کیفیتهای خیره کننده فیلمهایی را ضبط کنند. از نظر انتشار نیز همه چیز آماده است؛ انواع کانالهای مختلف انتشار فیلم مانند یوتیوب، ویمئو و … به افراد این امکان را میدهند تا شبکه اینترنتی مخصوص به خود را داشته باشند و فیلمهای مورد علاقهشان را برای هزاران بازدید کننده به صوت رایگان منتشر سازند. اگرچه فیلمها و پادکستها شکل گسترده ای از بازاریابی محتوا هستند، اما بیشتر کسب و کارها از مواجهه شدن با این قالبها در خود نوعی ترس احساس میکنند؛ شاید به این دلیل که تصور میکنند تولید محتوا در این قالبها میتواند برای آنها گران تمام شود. اما باید گفت که واقعاً هزینه تجهیزات حرفهای و ساخت ویدیوی با کیفیت بالا و همچنین تولید محتوای صوتی در عصری که ما زندگی میکنیم، آسانتر از همیشه است. این چهار مورد تنها چند نمونه از بازاریابی محتوا بودند که میتوان به این فهرست مقالههای بلند، کتابهای الکترونیکی، برنامههای آنلاین، سخنرانیهای عمومی و وبلاگها را نیز اضافه کرد.
آشنایی با فریلنسرها
به طور کلی به افرادی که در استخدام هیچ شرکتی نیستند و در بیرون از یک محیط رسمی به صورت آزادانه مشغول کاری هستند که در ازای آن پولی دریافت میکنند، فریلنسر میگویند. یک فرد فریلنسر در حقیقت مثل کسی است که دورکاری میکند و کاری را برای شرکتی انجام میدهد و در ازای آن پولی دریافت میکند. با پیدایش اینترنت و توسعه روابط تجاری در دنیای مجازی به تدریج فعالیت فریلنسرها پررنگ شد و از آنها در موضوعات مختلف برای کارهای مختلف استفاده گردید. در فرآیند تولید محتوا بخش زیادی از کار بر عهده فریلنسرها است؛ یعنی افرادی که در بیرون از یک شرکت و حتی در منزل خود مطالبی را مینویسند و آن را به شرکتهای تولید محتوا میفروشند. اگر شما به عنوان یک فریلنسر میخواهید در بازاریابی محتوا وارد شوید، حتماً باید در ابتدا مهارتهای قلمی و تایپی خود را افزایش دهید و ضمناً به نکات نگارشی و زبانی نیز آشنا باشید. برای کسانی که تازه میخواهند وارد دنیای فریلنسری شوند، وبلاگ نویسی یک تمرین عالی است که میتواند پس از مدتی مهارتهای این دسته از افراد را افزایش دهد. از طریق وبلاگ نویسی شخص به سرعت میآموزد که چگونه محتوا را برای وب سایت یا وبلاگ خود طراحی کند تا خوانندگان را درگیر کرده و آنها را به مشتریان بالفعل تبدیل نماید. معمولاً شرکتها به ازای هر مطلبی که به فریلنسرها میسپارند، هزینه ای را به عنوان دستمزد به آنها پرداخت میکنند. درآمد یک فریلسنر پرکار در ایران گاه به چندین میلیون تومان در ماه نیز میرسد. فریلنسر بودن یک شغل اصلی محسوب نمیشود؛ به همین خاطر بسیاری از فریلنسرها در جاهای دیگری مشغول به کار هستند و علاوه بر آن محتواهایی را نیز تولید میکنند.
سخن آخر
از آنجایی که تولید محتوای حرفهای کاری پیچیده محسوب میشود و نیاز به مهارتهای قلمی و ظرافتهای روانی دارد، بسیاری از کسب و کارها خودشان قدرت تولید محتوا را ندارند و یا حداقل نمیتوانند برای مدت طولانی روند تولید محتوای خود را منسجم و منظم سازند؛ به همین خاطر به صاحبان وب سایت به خصوص کسانی که در آغاز راه قرار دارند، توصیه میشود حداقل بخشی از تولید محتوای خود را به آژانسهای بازاریابی محتوای حرفهای بسپارند. این کار چند مزیت دارد؛ اول اینکه آنها به مرور با پیچیدگیهای فرآیند تولید محتوا آشنا میشوند؛ دوم صرفه جویی در هزینهها است که از طریق برونسپاری هزینهها تا حد زیادی کاهش پیدا میکنند؛ و سوم صرفه جویی در زمان یا خریدن زمان است؛ باید دانست که تولید محتوا یک کار نیست؛ بلکه یک فرآیند است و همواره به نظارت و مراقبت مستمر نیاز دارد. هرگونه خللی در روند تولید محتوا میتواند نتیجه نامطلوب بر رتبهبندی سایت داشته باشد و کارکرد بازاریابی محتوا را از بین ببرد. به همه اینها باید اقتضائات و پیچیدگیهای سئو را نیز اضافه کرد که معمولاً بسیاری از کسب و کارها از آن بیخبرند. در نظر بگیرید که اگر صاحبان وب سایت بخواهند خودشان تمام کارهای پیادهسازی بازاریابی محتوا را انجام دهند، باید وقت و انرژی زیادی از خود را به این کار اختصاص دهند که در نتیجه آن به تعداد نیروی انسانی بالا نیاز پیدا خواهند کرد و منابع مالی زیادی را هم باید صرف کنند. این در حالی است که فرآیند تولید محتوا بخشی از فعالیتهای بازاریابی یک شرکت محسوب میشود نه کار اصلی آن؛ با این حساب اگر شرکتی بخواهد خود به امر تولید محتوا بپردازد، معمولاً از رسالتهای اصلی خود عقب خواهد ماند. به همین خاطر برونسپاری امر تولید محتوا حداقل برای مقطعی میتواند سهم بسزایی در رشد کسب و کارها و فروشگاههای اینترنتی داشته باشد.
بهترین مطلبی که راجع به بازاریابی محتوا خوندم…
مطالب زیادی را در خصوص بازاریابی مطالعه نمدم اما مطالب سایت شما یه چیز دیگه ست چرا که همیشه نقش وجود مسئله را ریز بینی بیشتری بررسی می نماید
با سلام
بازاریابی محتوا متفاوت از بازاریابی محتوایی می باشد بازاریابی یک محتوا یعنی پیدا کردن یک بازار برای فروش محتوا که می تواند محتوای صوتی تصویری و یا متنی باشد درواقع تلاش برای فروش محتوا بازاریابی محتوا می باشد اما بازاریابی محتوایی یعنی بازاریابی براساس تولید محتوا درواقع وقتی شما یک محتوایی تولید میکنید تا بوسیله آن یک کالا به فروش برسد مثل ساخت یک کلیپ بازایابی محتوایی انجام داده اید
ممنونم از مطالب جامع و جالبتون…
واقعا مفید بودن.ممنون
عالی بود بسیار تاثیر گذار و مفید برای کسانی که میخواهند تازه وارد این مبحث شوند یا علی نکست باشه